Rekabet Kurulu’nun 07.09.2023 tarihli ve 23-41/786- M sayılı kararıyla, hızlı tüketim malları sektöründe, tüketici pilleri tedarikçisi olarak faaliyet gösteren Duracell hakkında; alıcılarının yeniden satış fiyatını belirlemek ve satış yapacakları bölgeleri ve müşterileri kısıtlamak suretiyle 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesinin ihlal edilip edilmediğinin tespitine yönelik olarak soruşturma açılmıştır. 

Soruşturma sürecinde, Duracell tarafından yeniden satış fiyatının belirlenmesi iddiası bakımından uzlaşma usulünün başlatılması ve distribütörlük sözleşmelerine ilişkin dosya konusu diğer iddialar bakımından taahhüt sunma taleplerinde bulunulmuştur. 

Teşebbüsün uzlaşma usulünün başlatılması talebinin Kurul’ca kabulü üzerine gerçekleştirilen uzlaşma görüşmeleri neticesinde; Duracell’in 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesini ihlal ettiğine, uzlaşma usulü sonucunda teşebbüse verilecek idari para cezasında %25 oranında indirim uygulanmasına ve neticede Duracell’e 2022 yılı gayrisafi geliri üzerinden 8.558.678,65-TL tutarında idari para cezası verilmesine karar verilmiştir.[1] 

Dosya kapsamında elde edilen belgelerden;

*DURACELL’in kendi ürünleri bakımından perakendecilerin yeniden satış fiyatını belirlediği, yeniden satıcıların fiyatlarının yükseltilmesi için çaba gösterdiği, 

* DURACELL’in perakendecilerinin raf fiyatlarını yükseltmeye çalıştığı, bu amaçla perakendecilere ilave destekler sunduğu, DURACELL tarafından belirlenen fiyatlara uyum göstermeyen perakendecilere ürün tedarikinin ve indirim kapsamında sunulan teşviklerin durdurulabileceği,

*DURACELL’in perakende raf fiyatlarını düzenli olarak takip ettiği, perakendecilere iletilen raf fiyatlarına uyum göstermeyen perakendecilerin düzenli olarak DURACELL’e raporlandığı,

* Perakendecinin DURACELL tarafından belirlenen yeniden satış fiyatını uyguladığı,

* DURACELL’in distribütörünün yeniden satış fiyatını belirlediği anlaşılmıştır. 

Zira kapsamında yer alan dosya belgelerde; 

• … Burdaki durumumuz nedir ? müdahale edebiliyormuyuz ?
• Bu kısıma bir müdahalemiz olursa kampanyamız çok daha etkili olur, biz bunların dışında okunan abk sabuk diğer fiyatlarla mücadeleye devam ederiz.”
• “5 lira okusunlar mı?
  “Olsa ne ala..tadından yenmez.. 4,80 de olur müdür..hatta 4,75 bile..”
• Fazlasıyla destek vermiyormuyuz, 4’lü kartta bir nebze bizi rahatlatsınlar, 4,50 okusun abi,
• e mail atarmısın konuyla ilgili
  Sahadan böyle dönüşler resimler alıyoruz
  Tavsiye fiyatlarımız budur
• Sahadan alttaki raf fiyatlarına dair geri dönüşler, fotoğraflar alıyoruz. Tavsiye ettiğimiz raf fiyatları: Basic 4’lü pil çeşitleri için KDV dahil 11,49 TL Turbo Max 4’lü pil çeşitleri için KDV dahil 14,99 TL ‘dur. Karlılık anlaşmamız olduğundan, bu fiyatlarla o karlılığı sağlayacak bütçe yapımız mevcut değildir. Aksiyonlarınızı rica ederim.
• İmzanda notumuz olsun (…..)
  Tavsiye niteliğinde cart curt
  var
  fiyat riskli iş, aynen
• abi raf fiyatları geldi akyurt18 hala 14.90 geçiş yapmadılarmı
• fakat bildirici19 9.90 düzeltme çakayımmı
• RafFiyatlari yukselt lutfen
• yükseltiliyor bu arada
• daha da yükseltmek ikinci adım
• Satış fiyatlarını yükseltme planımız var.
• bir sey deme, ceksin göndermeyiz
• Armağan fiyatları hala yükseltmemiş durumda telefonu falan da açmıyor
• fiyatları güncellemiş miydin?
  evet fıyatlar benden ıstedıgın sevıyeye cıktı
  ben istemiyorum da tavsiye ediyorum yalnızca :) 
  tamamdır
  hahahaü
  oyle olsun tavsıyen dıyelım ;)
• şokla konuşabilidn mi?
• a101 15.95 yapacak şok da 15,95 yapsın
• şok ve a101e adil davranmalıyız sanki
• bence a101e 15,95 aynı fiyattan 2032 yi de sattıralım
• 7 Ocak 2023 Tarihinde yaptığımız saha ziyaretleri sonucu, ekte bulunan dosyada yeşil ile işaretlediğim müşterilerde fiyat geçişlerimiz olduğu gözlemlenmiştir
• 2 haziran tarihinde yapmış olduğum saha ziyaretinde, ekte paylaştığım excell dosyasında yeşil ile işaretlediğim müşterilerde fiyat geçişleri gözlemlenmiştir.
• Geçiş yapmadığı gözlemlenen müşteriler; 
  Tahtakale
  Ebebek
  Vatan bilgisayar
  Teknosa
  Cergibozanlar
  Bilgilerinize Sunarım”

Şeklinde, çok sayıda e-posta ve WhatsApp yazışma içeriği elde edilmiştir. 

Dosya kapsamında tüm tespit ve değerlendirmeler ışığında Rekabet Kurulu tarafından; 

         “08.03.2016 ve 17.08.2023 tarihleri arasında DURACELL tarafından; alt pazarda faaliyet gösteren distribütörlerinin ve perakendecilerin satış fiyatlarının belirlendiği, istenilen satış fiyatlarına uyulması hâlinde alıcılara çeşitli teşviklerin sağlandığı, istenilen satış fiyatlarına uyulmaması durumunda ise ürün tedarikinin kesilmesi, sunulan teşviklerin sonlandırılması gibi eylemlerle alıcılara baskı uygulandığı, teşebbüs politikası olarak perakende satış fiyatlarının düzenli olarak takip edildiği ve öngörülen fiyatların dışında kalan raf fiyatlarının tespit edilmesi durumunda söz konusu fiyatlara müdahale edildiği anlaşılmıştır. Bu kapsamda DURACELL tarafından, alt pazarda faaliyet gösteren alıcıların yeniden satış fiyatlarının belirlenmesi suretiyle 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesinin ihlal edildiği”  

sonucuna varılmıştır. 

Bilindiği üzere, 4054 sayılı Rekabetin Korunması Kanun’n 4. maddesi uyarınca; “belirli bir mal veya hizmet piyasasında doğrudan veya dolaylı olarak rekabeti engelleme, bozma ya da kısıtlama amacını taşıyan veya bu etkiyi doğuran yahut doğurabilecek nitelikte olan teşebbüsler arası anlaşmalar, uyumlu eylemler ve teşebbüs birliklerinin bu tür karar ve eylemleri hukuka aykırı ve yasaktır.” 

Anılan maddenin ikinci fıkrasında, “mal veya hizmetlerin alım ya da satım fiyatının, fiyatı oluşturan maliyet, kâr gibi unsurlar ile her türlü alım yahut satım şartlarının tespiti”, bu yasaklama kapsamında yer alan hallere örnek olarak sayılmıştır. 

4054 sayılı Kanun’un 4. maddesinde, rakipler arası veya rakip olmayanlar arası fiyat anlaşması şeklinde bir ayrım bulunmamakta, her iki durum da anılan hükmün kapsamına girmektedir. Bu bağlamda, yeniden satış fiyatının belirlenmesi uygulamaları, 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesi kapsamında olan, amacı itibarıyla rekabeti kısıtlayıcı nitelikte bulunan; açık ve ağır rekabet ihlali teşkil eden uygulamalar olarak kabul edilmektedir. 

Teşebbüslerin, rekabet ihlali isnadı ve mevzuatta öngörülen yaptırımlarla karşılaşmamak adına, yeniden satış fiyatının belirlenmesi anlamına gelebilecek uygulamalardan kaçınması büyük önem arz etmektedir. 

Daha fazla bilgi için;

Av. Sibel ÖZTÜRK, LL.M.

[email protected]

-----------